แร่โพลีเนียม กับการวางยาสายลับรัสเซีย

วันนี้ได้นั่งดูย้อนหลัง series forever EP.17

เป็นตอนที่กษัตริย์เออเคซ ( เพิ่งเคยได้ยินชื่อประเทศนี้จากเรื่องนี้แหละ เดี่ยวมาเล่าถึงตอนท้ายนะ )

โดนวางยาด้วยแร่พอโลเนียม แล้วตายทันที สงสัยขึ้นมาทันทีเลยว่าสารกัมมันตภาพรังสีนี่มีที่ตายได้เลย

ยาที่วางพิษที่เห็นบ่อยๆ จากในโคนันก็คือ ไซยาไนต์ แต่นั้นก็ไม่ใช่สารกัมมัน

วันนี้จึงลองมาหาอ่านเรื่องเจ้าแร่ตัวนี้นิดนึง….ตามมาๆ

Image result for polonium

แร่โพโลพอโลเนียม (Polonium) ค้นพบโดย มาดามารี กูว์รี ฮันแน่..คุ้นชื่อใช่มั้ย

มารีและสามีคือปิแอ เป็นคนแยกธาตุเรเดียมและพอโลเนียม (เนื่องจากมารีเป็นคนโปแลนด์จึงตั้งชื่อเพื่อเป็นระลึกถึงประเทศบ้านเกิดของตน)

มารีเสียชีวิตในปี 1934 ด้วยวัยเพียง 66 ปีจากการเป็นโรคไขกระดูกฝ่อ (Aplastic Anemia) อันเป็นผลพวงจากการได้รับกัมมันตภาพรังสีขณะทำงานมาตลอดชีวิต สิ่งที่เธอค้นพบสามารถช่วยเหลือผู้คนทั่วโลกจำนวนมาก แต่มันกลับเป็นสิ่งที่คร่าชีวิตของเธอไป

Image result for Alexander Litvinenko

เอ่ากลับมาที่เรื่องแร่กัน จริง ๆแล้ว เพิ่งมีข่าว Alexander Litvinenko ผู้กำความลับของการเข่นฆ่าและทารุณผู้คนใน Chechnya โดยทหารรัสเซีย

หลังการเข้ารักษาที่โรงพยาบาล แพทย์ได้สังเกตเห็น Litvinenko มีอาการเหมือนคนที่ได้รับสารกัมมันตรังสีเข้าร่างกายในปริมาณมาก จนสุขภาพเสื่อมสลายอย่างน่ากังวล เช่น ผมร่วงจนเกือบหมดศีรษะ ร่างกายมีอาการหนาวสั่น และปริมาณไขกระดูก ได้ลดลงๆ ตลอดเวลา จนแพทย์มีความเห็นว่า สภาพร่างกายของ Litvinenko เหมือนของเจ้าหน้าที่ที่เข้าไปดับไฟในเตาปฏิกรณ์ปรมาณูที่ Chernobyl ของรัสเซีย

แต่เมื่อตรวจด้วย ด้วยอุปกรณ์ gamma spectrometer กลับไม่พบรังสีแกมมาร์ซึ่งเป็นรังสีที่เจอจากพวกสารกัมมันตภาพรังสี แต่กลับพบรังสีอัลฟา อนุภาคแอลฟาที่ถูกขับออกมาจากอวัยวะต่างๆ ภายในร่างกาย ทำให้ร่างกายมีสภาพเหมือนเตาปฏิกรณ์ปรมาณูซึ่งกำลังประสบอุบัติเหตุกัมมันตรังสีรั่ว ยังไงยังงั้น

การชันสูตรศพของ พบธาตุ polonium 210 ตามปกติจะสลายตัวให้อนุภาคแอลฟาที่นับว่ารุนแรงมาก เพราะ Po-210 เพียง 1 มิลลิกรัมสามารถปล่อยอนุภาคแอลฟาได้มากเท่า เรเดียม Ra-226 หนัก 5 กรัม

ธรรมชาติมี Po-210 ในปริมาณมากที่สุด เมื่อเปรียบเทียบกับไอโซโทปอื่นๆ และเป็นธาตุกัมมันตรังสีที่ได้จากการสลายตัวยูเรเนียม U-238 จนถึงขั้นตอนหนึ่งจะมี Po-210 เกิดขึ้น จากยูเรเนียม 1 ตัน จะให้ Po-210 เพียง 1 มิลลิกรัม

เพราะปริมาณโพโลเนียมที่ได้จากธรรมชาติมีน้อยนิด การสกัดสารนี้ต้องทำในห้องแลปเฉพาะเท่านั้น และการสกัดไม่ใช่เรื่องง่าย ดังนั้นข้อสนับสนุนที่ว่าคนวางยาไม่ใช่แค่นักฆ่าปลายแถว จึงชัดขึ้น

เพราะเหตุว่า Po-210 เป็นธาตุกัมมันตรังสีที่มีอานุภาพรุนแรง ดังนั้น การขนส่งโพโลเนียม-210 จึงต้องกระทำอย่างระมัดระวัง โพโลเนียม-210 เพียงครึ่งกรัมจะมีอุณหภูมิสูงถึง 500 องศาเซลเซียส ดังนั้นร่างกายคนถ้าได้รับโพโลเนียม-210 1 ไมโครกรัม (0.000001 กรัม) คือหนักเท่าเม็ดเกลือ 1 เม็ด เขาก็จะเสียชีวิตทันที เพราะแม้อนุภาคแอลฟาจะเดินทางไปในร่างกายได้ไม่ไกล แต่อะตอมของโพโลเนียมสามารถไปได้ทุกหนแห่ง

ดังได้กล่าวแล้วว่า ถ้าร่างกายได้รับ polonium-210 ในปริมาณมาก อวัยวะภายในจะทำงานล้มเหลวทันที แต่ถ้าร่างกายได้รับในปริมาณน้อย และแพทย์ให้การรักษาทันเวลา โอกาสรอดชีวิตก็จะสูง ในส่วนของการระบาดติดต่อนั้น คนใกล้ชิดที่มี Po-210 ในร่างกายเวลากินอาหารร่วมกันหรือหายใจรดกันมีสิทธิ์ผ่อนถ่ายกัมมันตรังสีถึงกันได้

อย่างไรก็ดี RIP ต่อ คุณ Alexander Litvinenko เพราะยังจากเริ่มวินิจฉัยเพียง 1 เดิน ท่านก็เสียชีวิตลง

ในส่วนของประเทศเออเคซคิดว่าน่าจะเป็นส่วนที่หนังแต่งเติมขึ้นมา

Ref.